نان برنجی یکی از شیرینی‌های اصیل و سنتی ایرانی است و به عنوان اصلی‌ترین سوغات کرمانشاه شناخته می‌شود. ایرانیان اغلب نان برنجی را برای مناسبت‌های سنتی از جمله عید نوروز تهیه کرده و با این شیرینی از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند. محبوبیت زیاد این شیرینی باعث شده که خیلی ها به دنبال طرز تهیه شیرینی برنجی باشند و برای تهیه آن در خانه دست به کار شوند. برای تهیه این شیرینی تنها نیاز به آرد برنج، پودر قند، روغن جامد و هل و مقداری صبر و حوصله دارید.
خوشبختانه این شیرینی خشک ماندگاری بالایی دارد؛ بنابراین می‌توانید آن را در حجم زیادی تهیه کرده و نگهداری کنید. اگر شما هم جز آن دسته از علاقه‌مندان به قنادی هستید که می‌خواهید خودتان شیرینی برنجی درست کنید برای آشنایی با طرز تهیه و نکات حرفه‌ای و طلایی شیرنی برنجی در این مقاله از بلاگ سحرخیز با ما همراه باشید.
روش تهیه نان برنجی در منزل
برای تهیه نان برنجی ابتدا مواد یخچالی را از یخچال خارج کرده و اجازه دهید به دمای محیط برسند. بهتر است شیرینی از پیمانه‌های استاندارد آشپزی استفاده کنید. مواد لازم و طرز تهیه نون برنجی به صورت زیر است:
مرحله اول: ذوب و سرد کردن روغن جامد
در اولین مرحله از طرز تهیه شیرینی برنجی خانگی، یک تابه بر روی شعله گاز قرار داده و روغن جامد را درون آن بریزید و صبر کنید تا به طور کامل ذوب شود. روغن ذوب شده را در داخل ظرف شیشه‌ای ریخته و اجازه دهید در دمای محیط خنک شود؛ سپس آن را در یخچال قرار دهید تا مجدداً سفت شود.
پیشنهاد مطالعه: طرز تهیه شیر زعفران خانگی
مرحله دوم: الک کردن پودر قند برای لطافت بیشتر
پودر قند را با استفاده از الک یا پارچه حریر تمیز الک کنید. این کار را ۲ الی ۳ مرتبه تکرار کنید تا هوا به خوبی در بین ذرات آن جریان پیدا کند.
مرحله سوم: جدا کردن زرده و سفیده تخم‌مرغ و هم زدن سفیده
تخم‌مرغ را بشکنید، زرده و سفیده آن را با دقت از هم جدا کنید. سفیده تخم‌مرغ را با استفاده از همزن برقی چند دقیقه هم بزنید تا کف کند و شبیه خامه قنادی شود. هم زدن را باید تا وقتی ادامه دهید که اگر ظرف را وارونه کردید سفیده از آن سرازیر نشود. سفیده پف کرده را درون ظرفی بریزید و در یخچال قرار دهید تا خنک شود.
مرحله چهارم: ترکیب روغن و پودر قند تا رسیدن به بافت سبک
در این مرحله از طرز تهیه نون برنجی در منزل، روغن را از یخچال خارج کرده و همراه با پودر قند در ظرفی ریخته و ۴ الی ۵ دقیقه با استفاده از همزن هم بزنید تا بافت سبک و سفید رنگی پیدا کند.
مرحله پنجم: افزودن زرده تخم‌مرغ و پودر هل
پودر هل و زرده تخم‌مرغ را به ترکیب به دست آمده اضافه کرده و ۲ الی ۳ دقیقه با استفاده از همزن هم بزنید تا ترکیب صاف و یکنواختی به دست آید.
مرحله ششم: افزودن سفیده پف‌کرده به ترکیب اصلی
سفیده تخم‌مرغ را به وسیله پیمانه به ترکیب بالا اضافه کرده و به آرامی و با حوصله هم بزنید تا پف آن نخوابد.
مرحله هفتم: افزودن آرد برنج الک‌شده
در این مرحله از طرز تهیه نون برنجی آرد برنج را ۲ الی ۳ بار الک کنید. این کار سبب می‌شود بین ذرات آرد برنج هوا بیفتد و شیرینی شما بافت نرم و لطیف‌تری داشته باشد. آرد برنج الک شده را به‌تدریج و طی چند مرحله به ترکیب به دست آمده اضافه کرده و هم بزنید.
مرحله هشتم: ترکیب گلاب و آب برای طعم‌دهی
آب و گلاب را با هم ترکیب کرده و به خمیر اضافه کنید. خمیر را با استفاده از دست یا لیسک ورز دهید تا صاف و یکنواخت شود.
مرحله نهم: تقسیم خمیر و افزودن زعفران
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی برنجی خمیر به دست آمده را به دو قسمت تقسیم کنید و هر کدام را در کاسه‌ای جداگانه قرار دهید. به یکی از قسمت‌ها زعفران دم‌کرده اضافه کرده و دیگری را ساده بگذارید. روی کاسه‌ها را با استفاده از سلفون یا پارچه بپوشانید و به مدت ۲۴ ساعت در جای خشک و خنک قرار دهید تا استراحت کند.
مرحله دهم: شکل دادن خمیر و پخت در فر
فر را بر روی دمای ۱۷۵ درجه سانتیگراد قرار داده و اجازه دهید ۲۰ دقیقه گرم شود. مقدار مناسبی از خمیر تهیه شده را بردارید و با دستان خود گلوله کنید؛ تا تمام شدن خمیر این کار را انجام دهید. بر روی سینی فر یک کاغذ روغنی پهن کرده و خمیرهای شکل داده شده را روی آن بچینید. سطح روی هر خمیر را با استفاده از مهر مخصوص نان‌برنجی مهر بزنید و روی آنها خرفه بریزید. سینی را درون فر قرار دهید و ۲۰ دقیقه صبر کنید تا پخته شوند.
نکات و ترفندهای طلایی تهیه نان‌برنجی
برخلاف تصور عموم طرز تهیه نون برنجی در منزل خیلی پیچیده نیست و با چند قلم مواد آماده می‌شود. برخی از افراد با فوت‌وفن‌های طرز تهیه شیرینی برنجی آشنا نیستند و نتیجه مطلوبی دریافت نمی‌کنند. در ادامه لیستی از نکات و ترفندهای طلایی برای پخت بهتر و حرفه‌ای‌تر این شیرینی آماده کرده‌ایم.
- اگر در منزل فر نداشتید می‌توانید با استفاده از گاز این شیرینی را تهیه کنید. برای انجام این کار، کف تابه دو طرفه را با استفاده از کاغذ روغنی بپوشانید و خمیرهای نان برنجی را در آن قرار دهید و درب تابه را ببندید. بر روی شعله ملایم گاز یک شعله‌پخش‌کن قرار داده و ۲۰ دقیقه به آن زمان دهید تا به خوبی پخته شوند.
- اندازه خمیری که برای نان‌برنجی استفاده می‌کنید، کاملاً سلیقه‌ای بوده؛ اما مقدار استاندارد آن به اندازه یک گردو است.
- گلاب به نان برنجی عطر و طعم بی‌نظیری می‌بخشد؛ اما در مقدار آن دقت کنید. مصرف بیش از حد گلاب در نان برنجی سبب ترک خوردن سطح آن می‌شود که چندان مطلوب نیست.
- کرمانشاهی‌ها برای تهیه نان برنجی کرمانشاهی از روغن کرمانشاهی استفاده می‌کنند. این روغن عطر و مزه فوق‌العاده‌ای به نان برنجی بخشیده و بافت آن را نرم و لطیف می‌کند. اگر روغن کرمانشاهی در دسترس نبود می‌توانید از کره حیوانی نیز استفاده کنید.
- اگر حس کردید خمیر نان برنجی پس از استراحت مقداری شل است، کمی آرد برنج به آن اضافه کرده و ورز دهید. در مقابل اگر خمیر خشک و سفت بود، مقدار کمی آب به آن اضافه کنید.
- علاوه نان برنجی ساده و زعفرانی می‌توانید این شیرینی را به صورت کاکائویی نیز تهیه کنید. برای اینکار خمیر را به سه قسمت تقسیم کرده و به یک قسمت آن پودر کاکائو اضافه کرده و بقیه مراحل فوق را تکرار کنید.
- برای تزیین نان برنجی به جای خرفه می‌توانید از پودر پسته و سیاه دانه نیز استفاده کنید که کاملاً به سلیقه شما بستگی دارد.
- یکی از نکات مهم در طرز تهیه نون برنجی در منزل، مقدار روغن استفاده شده است. در صورتی که از روغن جامد، کره یا روغن کرمانشاهی به مقدار کم استفاده شود، خمیر سفت و خشک خواهد شد.
- توصیه می‌کنیم خمیر نان برنجی را زیاد هم نزنید؛ چرا که انجام این کار سبب سفت شدن شیرینی‌ها پس از پخت خواهد شد.
- می‌توانید به خمیر نان برنجی با توجه به ذائقه خود مقداری پودر بادام، پودر پسته و گردو نیز اضافه کنید.
- مهر نان برنجی انواع مختلفی داشته و طرح و شکل هر کدام از آنها متفاوت است. قبل از اینکه شیرینی‌ها را در فر قرار دهید با استفاده مهر دلخواه خود روی آنها را مهر بزنید.
پیشنهاد مظالعه: روش‌های مزه‌دار کردن ماهی
سخن پایانی
در این مطلب از بلاگ سحرخیز شما را با طرز تهیه شیرینی برنجی برای ۸ نفر و نکات تکمیلی آن آشنا کردیم. این شیرینی یک دسر خوشمزه و مقوی است که برای وعده صبحانه و عصرانه بسیار دلچسب است. شما می‌توانید مطابق با ذائقه خود نان برنجی را در ۳ رنگ کاکائویی، زعفرانی و ساده تهیه کنید. اما دقت کنید که نسبت دقیق مواد یکی از نکات بسیار مهم در طرز تهیه نون برنجی است و حتماً باید رعایت شود. این شیرینی رسپی آسانی دارد و تنها با رعایت نکات و فوت‌وفنهایی می‌توانید آن را مشابه نان برنجی‌های کرمانشاه آماده کنید.
سؤالات متداول
مواد اصلی شیرینی برنجی چیست؟
مواد اصلی این شیرینی خوش‌عطر شامل آرد برنج، روغن یا کره، پودر قند، تخم‌مرغ، گلاب و زعفران است. البته از هل یا خلال پسته نیز برای طعم و تزیین استفاده می‌شود.
چرا شیرینی برنجی بعد از پخت ترک می‌خورد؟
ترک خوردن معمولاً به دلیل زیاد بودن روغن یا حرارت زیاد فر است. بهتر است خمیر را زیاد ورز ندهید و در دمای پایین‌تری بپزید تا سطح شیرینی صاف بماند.
ماندگاری شیرینی برنجی چقدر است و چطور باید نگهداری شود؟
شیرینی برنجی در ظرف دربسته و در محیط خنک و خشک، تا ۲ هفته ماندگاری دارد. در صورت گرما یا رطوبت بالا، بهتر است آن را در یخچال نگهداری کنید.
آیا می‌توان شیرینی برنجی را بدون فر تهیه کرد؟
بله، می‌توان آن را با ساج یا قابلمه دو‌جداره روی گاز نیز پخت. کافی است حرارت بسیار ملایم باشد و درب قابلمه با پارچه پوشانده شود تا گرما یکنواخت بماند.
