در بازار خرید و فروش زعفران اصطلاحاتی مانند مثقال و گرم بسیار رایج هستند. بسیاری از افراد هنگام خرید زعفران با این سؤال مواجه می‌شوند که یک مثقال زعفران چند گرم است؟ پاسخ به این پرسش به ظاهر ساده در دل خود مفاهیم و نکاتی دارد که دانستن آن‌ها می‌تواند به انتخاب بهتر و دقیق‌تر در خرید زعفران کمک کند.
البته دانستن پاسخ سؤال یک مثقال زعفران چند گرم است؟ تنها بخشی از دانش لازم در زمینه خرید زعفران است، اما دانشی است که می‌تواند تفاوت زیادی در تجربه خرید و هزینه پرداختی شما ایجاد کند. در این مقاله از سحرخیز سعی داریم به طور کامل و دقیق به این موضوع بپردازیم و علاوه بر پاسخ به این سؤال، اطلاعات مفیدی درباره واحدهای اندازه‌گیری زعفران، دلایل استفاده از مثقال، تفاوت بین مثقال سنتی و مثقال شرعی و نکاتی درباره خرید زعفران را بررسی کنیم.
مثقال چیست و از کجا آمده؟
مثقال یکی از واحدهای قدیمی اندازه‌گیری جرم یا وزن است که ریشه در زبان عربی دارد. این واحد از دیرباز در کشورهای اسلامی از جمله ایران، عراق، عربستان و هند استفاده می‌شده است. مثقال نه‌تنها در اندازه‌گیری زعفران بلکه در تجارت طلا و ادویه‌جات و حتی در طب سنتی نیز به‌کاررفته و هنوز هم در برخی صنایع سنتی کاربرد دارد.
پیش از آنکه به سؤال اصلی یعنی اینکه یک مثقال زعفران چند گرم است؟ پاسخ دهیم ابتدا باید بدانیم که تعریف مثقال چیست. مثقال واحدی است که معادل حدود ۴٫۶ گرم (چهار گرم و شش دهم گرم) است. البته بسته به نوع مثقال این مقدار ممکن است کمی متفاوت باشد.
انواع مثقال
مثقال به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
- مثقال شرعی
این نوع مثقال در فقه اسلامی کاربرد دارد و حدوداً برابر با ۳٫۴۵۶ گرم است.
- مثقال معمولی یا تجاری
این همان مثقالی است که در بازار برای سنجش زعفران، طلا و نقره استفاده می‌شود و وزن آن معادل ۴٫۶۰۸ گرم یا به طور متداول ۴٫۶ گرم است.
وقتی کسی در بازار می‌پرسد یک مثقال زعفران چند گرم است؟ معمولاً منظور او مثقال معمولی است نه مثقال شرعی؛ مثقال شرعی معمولاً در مواردی مثل پرداخت فطریه، زکات و… کاربرد دارد.
پاسخ دقیق به سؤال یک مثقال زعفران چند گرم است؟
در پاسخ به سؤال اصلی این محتوا باید گفت که یک مثقال زعفران معادل ۴٫۶۰۸ گرم است. یعنی اگر شما از عطاری یا فروشنده زعفران یک مثقال زعفران بخرید، در واقع کمی بیش از چهار و نیم‌گرم زعفران دریافت کرده‌اید. در برخی بازارها و بین فروشندگان به دلایل ساده‌سازی یک مثقال را معادل ۴٫۶ گرم در نظر می‌گیرند. اما اگر بخواهیم دقیق و علمی صحبت کنیم عدد صحیح همان ۴٫۶۰۸ گرم است.
چرا از مثقال به جای گرم استفاده می‌شود؟
ممکن است این سؤال به ذهن خطور کند که چرا به جای استفاده از گرم که واحدی ساده و رایج است از مثقال استفاده می‌شود؟ دلایل زیر می‌توانند پاسخ‌گوی این پرسش باشند:
- سنتی بودن بازار زعفران: زعفران از دیرباز یکی از کالاهای رایج در ایران است و در گذشته از مثقال برای سنجش وزن استفاده می‌شده است. با گذر زمان این سنت هنوز هم پابرجاست.
- سهولت در محاسبه قیمت: معمولاً در بازار قیمت زعفران را بر اساس مثقال تعیین می‌کنند نه گرم و این موضوع باعث می‌شود که فروشندگان و خریداران نیز آن را بر اساس مثقال خرید و فروش کنند.
- ارزش بالای زعفران: با توجه به قیمت بالای زعفران استفاده از واحدی مانند مثقال که عددی بزرگ‌تر از گرم دارد، باعث سهولت در تبادل و معامله می‌شود.
تبدیل مثقال به گرم
برای تبدیل مثقال به گرم از فرمول ساده زیر استفاده می‌شود:
وزن به گرم = تعداد مثقال × ۴٫۶۰۸
مثلاً اگر شما ۵ مثقال زعفران خریداری کرده‌اید:
۵ × ۴٫۶۰۸ = ۲۳٫۰۴ گرم
بنابراین ۵ مثقال زعفران معادل ۲۳٫۰۴ گرم زعفران خواهد بود.
مقایسه قیمت زعفران مثقالی با گرم
یکی از ترفندهای برخی فروشندگان سودجو استفاده از عدم آگاهی مشتریان درباره تفاوت میان مثقال و گرم است. برای مثال، ممکن است فروشنده‌ای مثقال را معادل ۵ گرم در نظر بگیرد تا قیمت ظاهراً کمتر به نظر برسد، در حالی که مقدار واقعی زعفران کمتر از آن چیزی است که مشتری فکر می‌کند.
با توجه که فرمولی که توضیح داده شد فرض کنید قیمت یک مثقال زعفران ۴۰۰ هزار تومان باشد. اگر بدانید که یک مثقال تقریباً برابر با ۴٫۶ گرم است می‌توانید قیمت هر گرم زعفران را محاسبه کنید:
۴۰۰٬۰۰۰ تومان ÷ ۴٫۶ = تقریباً ۸۶٬۹۵۶ تومان برای هر گرم
این محاسبه به شما کمک می‌کند تا مقایسه دقیق‌تری میان قیمت زعفران در فروشگاه‌های مختلف داشته باشید مخصوصاً زمانی که برخی فروشندگان بر اساس مثقال و برخی دیگر بر اساس گرم قیمت‌گذاری می‌کنند.
برای آشنایی با خواص زعفران می توانید به مقاله زعفران چه خواصی دارد؟ مراجعه کنید.
سخن پایانی
در پایان با اطمینان می‌توان گفت که دانستن این نکته که یک مثقال زعفران چند گرم است؟ برای هر کسی که قصد خرید، فروش یا حتی هدیه دادن زعفران را دارد بسیار ضروری است. همان‌طور که اشاره شد یک مثقال زعفران معادل ۴٫۶۰۸ گرم است. این مقدار در بازار ایران رایج است و مبنای محاسبه بسیاری از معاملات زعفران، طلا و… قرار می‌گیرد.
با توجه به ارزش بالای زعفران و قیمت نسبی زیاد آن حتی تفاوت‌های اندک در وزن می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت نهایی داشته باشد؛ بنابراین توصیه می‌شود که هنگام خرید زعفران، به دقت به واحدهای وزنی مورد استفاده توجه کنید، از فروشندگان معتبر خرید نمایید و اگر قیمت بر اساس مثقال بیان شده بدانید که باید آن را به گرم تبدیل کرده و قیمت واقعی را محاسبه کنید.
سؤالات متداول
یک مثقال زعفران چند گرم است؟
یک مثقال معادل حدود ۴.۶ تا ۴.۷ گرم است. در بازار ایران معمولاً آن را ۴.۶ یا ۴.۶۰۸ گرم در نظر می‌گیرند.
آیا زعفران مثقالی بهتر از گرمی است؟
زعفران مثقالی و گرمی از نظر کیفیت تفاوتی ندارند. تفاوت فقط در نوع بسته‌بندی و وزن است. اما برخی فروشنده‌ها ممکن است زعفران مثقالی را با کیفیت بالاتری بفروشند؛ چون بیشتر خریداران عمده مثقالی خرید می‌کنند.
چند قاشق چای‌خوری زعفران معادل یک مثقال است؟
تقریباً یک مثقال زعفران خشک معادل ۲.۵ تا ۳ قاشق چای‌خوری زعفران ساییده نشده است.
آیا زعفران مثقالی اصل است؟
زعفران اصل ویژگی‌هایی مانند رنگ قرمز تیره، عطر قوی، عدم رنگ‌دهی سریع در آب سرد و طعم تلخ دارد. برای اطمینان از اصل بودن زعفران مثقالی از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.
