همه شما زعفران را بهعنوان یک ماده گیاهی خوشرنگ و بو میشناسید، ولی آیا از خواص زعفران در بارداری اطلاعاتی دارید؟ آیا میدانید این چاشنی خوشعطر بهجز زیباتر کردن غذاها و دمنوشهای گیاهی چه خواصی برای بدن مادر و جنین دارد؟ در طب سنتی از زعفران برای درمان بسیاری از بیماریهای زنانه استفاده میشود. این گیاه ارزشمند مدتهاست که جای خود را در میان داروهای گیاهی باز کرده و توسط متخصصان طب سنتی تجویز میشود. بااینحال در سالهای اخیر هم مطالعات زیادی درباره تأثیر زعفران بر سلامتی بدن بهخصوص سلامتی خانمهای باردار انجام شده است. ما در ادامه این مطلب بهطور مفصل درباره فواید و مضرات زعفران در دوران بارداری صحبت خواهیم کرد. اگر به این موضوع علاقمند هستید؛ مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
آیا خانمهای باردار مجاز به مصرف زعفران هستند؟
خانمهای باردار هم مانند بقیه افراد میتوانند در طول دوران بارداری خود از زعفران استفاده کنند. در حال حاضر تحقیقات مختلفی درباره تأثیر زعفران بر بارداری انجام شده است که بر اساس نتایج آنها مصرف بهاندازه زعفران نمیتواند برای جنین یا مادر خطری به همراه داشته باشد. البته که مصرف این ماده غذایی ارزشمند در سه ماه اول بارداری بههیچعنوان توصیه نمیشود. همچنین اگر در دوران بارداری خود داروی خاصی استفاده میکنید بهتر است قبل از مصرف زعفران با پزشک خود مشورت کنید. در غیر این صورت مصرف بهاندازه زعفران نهتنها باعث بروز مشکلی برای مادران باردار نخواهد شد بلکه برای آنها مفید هم خواهد بود.
فواید مصرف زعفران در بارداری چیست؟
شما میتوانید در دوران بارداری خود زعفران را به شکلهای مختلفی در وعدههای غذاییتان جای بدهید. این ماده گیاهی ارزشمند خواص زیادی برای سلامتی خانمها بهخصوص مادران باردار دارد. برخی از مهمترین خواص مصرف زعفران در بارداری به شرح زیر است:
بهبود خلق و خو
همانطور که میدانید در دوران بارداری بههمریختگی هورمونها امری کاملاً طبیعی است. تغییر مقدار هورمونها در بدن میتواند باعث تغییرات خلقوخو در افراد شود. گاهی اوقات افزایش یا کاهش مقدار هورمونها بهقدری بر روی خلقوخوی خانمهای باردار تأثیر میگذارد که بسیاری از آنها به دنبال راهحلهای ایمنی برای بهبود این وضعیت هستند.
اگر خودتان بارداری را تجربه کرده باشید؛ بهخوبی میدانید که گاهی نوسانات خلقوخو بسیار آزاردهنده هستند. بهعنوانمثال گاهی اوقات میخواهید شاد و پرجنبوجوش باشید و چند دقیقه بعد بیعلت به گریه میافتید. زعفران بهعنوان یک ماده گیاهی نشاطآور به افزایش جریان خون در بدن کمک میکند. خونرسانی بهتر به سیستم عصبی باعث میشود که شما بعد از خوردن زعفران در بارداری احساس بهتری داشته باشید. همچنین زعفران در تولید سروتونین که به هورمون شادی مشهور است، نقش دارد. این هورمون علاوه بر شادی باعث کاهش اختلالات خواب و کاهش افسردگی میشود.
تنظیم فشار خون مادر
یکی دیگر از مشکلاتی که بسیاری از خانمهای باردار با آن دستوپنجه نرم میکنند، افزایش فشار خون در دوران بارداری است. همچنین جالب است بدانید که بر اساس تحقیقات انجام شده، ضربان قلب خانمها بهطور میانگین در دوران حاملگی حدود 25 درصد افزایش پیدا میکند. افزایش بیشازحد فشار خون میتواند باعث به خطر افتادن سلامتی مادر و جنین شود. مادرانی که دچار چنین مشکلاتی هستند با مصرف زعفران در بارداری تا حدود زیادی بهبود پیدا میکنند. زعفران حاوی مقدار فراوانی پتاسیم و آنتی اکسیدان است. این مواد مغذی بر روی کاهش فشار خون تأثیر مثبتی دارند.
تقویت معده
بسیاری از خانمهای باردار از مشکلات معده رنج میبرند. مشکل معده و هضم غذا یکی از شایعترین معضلات در میان خانمهای باردار است که هر چه سریعتر نیاز به درمان و مراقبت دارد. علاوه بر داروهایی که پزشک برای این دسته از مادران باردار تجویز میکند، آنها میتوانند از زعفران هم استفاده کنند. زعفران باعث تقویت معده میشود و فرآیند هضم و جذب غذا را بهبود میبخشد. همچنین زعفران در کاهش نفخ معده هم مؤثر است. اگر شما مشکلاتی در هضم غذا دارید یا پس از غذا خوردن دچار درد در ناحیه معده میشوید؛ به شما توصیه میکنیم که پس از مشورت با پزشک مصرف دمنوش یا چای زعفران در بارداری را آغاز کنید.
کاهش دردهای عضلانی
در هنگام بارداری بدن در شرایط ویژهای قرار میگیرد به همین دلیل است که گاهی دردهای غیرمنتظرهای به سراغ مادران باردار میآید. یکی از این دردها مربوط به اسپاسم عضلات است. همانطور که میتوانید حدس بزنید؛ با رشد جنین در داخل رحم میزان کشیدگی عضلات بدن نیز بیشتر میشود به همین دلیل ممکن است این دردها در ماههای آخر بارداری افزایش پیدا کند. زعفران یک ماده تسکیندهنده درد است بنابراین مصرف زعفران در بارداری میتواند شما را از این دردهای آزاردهنده نجات دهد.
رفع اختلالات خواب
با نزدیک شدن به ماههای آخر بارداری، خوابیدن برای بسیاری از خانمهای باردار بسیار دشوار میشود. تکانهای جنین، اضطراب مادر در ماههای آخر حاملگی و بزرگ شدن شکم از جمله دلیلی هستند که باعث به وجود آمدن مشکلاتی در خواب مادر میشوند. اگر جزو خانمهای بارداری هستید که به اختلالات خواب دچار هستند میتوانید از زعفران برای تنظیم خوابتان استفاده کنید. زعفران به دلیل خاصیت آرامبخشی برای شما بسیار مفید خواهد بود. به شما توصیه میکنیم که چند ساعت قبل از خواب مقداری زعفران و شیر گرم را با هم مخلوط کرده و میل کنید.
کاهش مشکلات تنفسی
یکی از مهمترین خواص زعفران بهبود التهابات بدن است. خاصیت ضدالتهابی این ماده غذایی ارزشمند باعث شده است که بسیاری از متخصصین طب سنتی زعفران را بهعنوان داروی کمککننده به رفع تورم و التهابات ریه تجویز کنند. خانمهای بارداری که مشکلاتی در هنگام تنفس دارند هم میتوانند از زعفران برای بهبود مشکلاتشان استفاده کنند. نکته جذاب دیگر در مورد مصرف زعفران در بارداری، تأثیر آن در تقویت سیستم ایمنی بدن است. اگر دچار آلرژی یا عفونت ریه هستید باز هم میتوانید از خواص کمنظیر زعفران برای درمان بیماریتان استفاده کنید. ناگفته نماند که مصرف بهاندازه زعفران در کاهش سرفه و گرفتگی بینی هم مؤثر است.
آیا زعفران برای بارداری ضرر دارد؟
تا اینجا درباره فواید زعفران برای مادران باردار صحبت کردیم. بااینحال بد نیست بدانید که عوارض زعفران در بارداری هم کم نیستند و اگر شما بیشازاندازه از زعفران در رژیم غذایی خود استفاده کنید؛ ممکن است دچار عوارض مختلفی شوید. ما برای آگاهی بیشتر مادران درباره مصرف زعفران در دوران بارداری، تأثیر این ماده غذایی در ماههای مختلف بارداری را مورد بررسی قرار دادهایم. به شما توصیه میکنیم که قبل از شروع مصرف زعفران حتماً این بخش را مطالعه کنید.
خوردن زعفران در روزهای اول بارداری تا پایان سه ماه اول
بهطورکلی مصرف زعفران در هفته اول بارداری تا پایان سه ماه اول ممنوع است. در ماههای اول بارداری بخشهای مختلف بدن جنین در حال رشد هستند و بدن مادر تازه در حال عادت کردن به شرایط جدید است. از طرفی اختلالات هورمونی در دوره بارداری بسیار شایع است بنابراین ما مصرف زعفران در ماه اول بارداری را بههیچوجه توصیه نمیکنیم؛ زیرا احتمال سقط جنین افزایش پیدا میکند. پس از گذشت سه ماه اول بارداری میتوانید مصرف زعفران را پس از مشورت با یک پزشک متخصص ادامه دهید.
خوردن زعفران در سه ماه دوم بارداری
بیشترین آمار سقط جنین مربوط به ماههای اول بارداری است. پس از گذشت سه ماه اول دوره بارداری، احتمال سقط جنین به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا میکند. بااینحال ما به شما توصیه میکنیم که در صورت نیاز به مصرف زعفران در بارداری از این ماده غذایی ارزشمند بیشازحد در رژیم غذایی خود استفاده نکنید. بر اساس تحقیقات انجام شده؛ میزان مجاز مصرف زعفران در بارداری سه گرم است و مصرف بیشازحد آن میتواند به سلامت افراد عادی هم لطمه وارد کند؛ بنابراین مادران باردار باید با دقت بیشتری از زعفران در رژیم غذایی خود استفاده کنند.
خوردن زعفران در سه ماهه سوم بارداری
در سه ماهه سوم بارداری اوضاع کمی فرق میکند. در این ماهها رشد جنین به حداکثر خود میرسد و مادر باید برای زایمان آماده شود. در این دوره نهتنها مصرف بهاندازه زعفران ضرری برای سلامت مادر و جنینی ندارد بلکه فواید زیادی هم به همراه خواهد داشت. زعفران به افزایش خاصیت ارتجاعی رحم و در نتیجه به زایمانی آسانتر کمک میکند.
مطالعات نشان میدهد که مصرف زعفران در بارداری باعث تولید هورمونی میشود که بر روی باز شدن دهانه رحم مؤثر است. همچنین شما میتواند از زعفران برای کاهش دردها و التهابات هفتههای پایانی بارداری هم استفاده کنید. برخی از مادران باردار هم از شربت و دمنوش زعفران برای کنترل استرس و اضطراب خود استفاده میکنند که بسیار هم مفید و تأثیرگذار است. از دیگر خواص زعفران برای ماههای آخر بارداری میتوان به کاهش خستگی مادر، آرامشبخشی و تسکین درد اشاره کرد.
خوردن چه مقدار زعفران در بارداری خطرناک است؟
مصرف بیش از سه تا چهار گرم زعفران در ماه میتواند عوارض زیادی برای سلامتی انسان داشته باشد. این عوارض برای مادران باردار چند برابر هم خواهد بود پس بههیچوجه نباید بیش از این مقدار از زعفران استفاده کنید. یکی دیگر از نکات مهمی که مادران باردار باید به آن توجه داشته باشند، احتمال بروز حساسیت به زعفران در دوران بارداری است.
خانمهایی بارداری که دچار خشکی دهان میشوند، حالت عصبی پیدا میکنند یا دچار تهوع و سردرد شدید بعد از خوردن زعفران میشوند باید هر چه سریعتر مصرف زعفران را قطع کنند. این افراد بهاحتمالزیاد دچار آلرژی یا حساسیت به زعفران هستند. خانمهایی که دچار تهوع یا دردهای شدید در ناحیه شکمی هستند هم بهتر است برای مصرف زعفران با پزشک مشورت کنند. زعفران انقباضات رحمی را افزایش میدهد و باعث افزایش خونرسانی به جنین میشود. از طرف دیگر طبع گرمی دارد. بنابراین در برخی از خانمها نهتنها باعث کاهش دردهای شکمی نمیشود بلکه احتمال سقط جنین را نیز افزایش میدهد.
بهترین روش مصرف زعفران در بارداری چیست؟
در بخشهای قبلی درباره فواید و عوارض مصرف زعفران در بارداری صحبت کردیم. اکنون شما با آگاهی کامل میتوانید درباره مصرف این ماده غذایی خوشرنگ و طعم تصمیم بگیرید. زعفران گیاهی است که میتوان از آن به شکلهای مختلفی در رژیم غذایی استفاده کرد. بهعنوانمثال تهیه دمنوش، شربت و… تعدادی از روشهای متداول مصرف زعفران برای خانمهای باردار هستند.
نوشیدنی شیر و زعفران
پس از اتمام سه ماه اول بارداری میتوانید کمکم مصرف زعفران را شروع کنید. نوشیدنی شیر و زعفران از آن دست نوشیدنیهای خوشرنگ و طعمی است که بعید میدانیم کسی طعم آن را دوست نداشته باشد. برای تهیه این نوشیدنی کافیست مقداری زعفران آسیاب شده را به شیر ولرم اضافه کنید. شما میتوانید این نوشیدنی را صبح یا عصر میل کنید تا از خواص زعفران در بارداری بهرهمند شوید.
شربت زعفران
همه شما تا به حال شربت زعفران را چشیدهاید و از طعم بسیار خوب این نوشیدنی گوارا مطلع هستید. بااینحال بد نیست با هم دستور تهیه بهترین شربت زعفران را مرور کنیم. به مقدار کافی زعفران دمکرده آماده کنید سپس آن را به مقدار مناسبی محلول آب و شکر اضافه کنید. به همین راحتی شربت زعفران آماده مصرف است. همچنین به شما توصیه میکنیم که در دوران بارداری به سراغ شربتهای زعفران موجود در بازار نروید. این شربتها حاوی مواد نگهدارنده شیمیایی هستند. علاوه بر این در تولید آنها از رنگها و شیرینکنندههای مصنوعی استفاده شده است به همین دلیل مصرف آنها در دوران بارداری توصیه نمیشود.
دمنوش زعفران
سادهترین شکل استفاده از زعفران در بارداری تهیه دمنوش است. زعفران را مانند چای دم کنید و مقداری شکر یا عسل به آن اضافه کنید. دمنوش شما به همین راحتی آماده میشود. این دمنوش بهجز برای مادران باردار برای افراد دیگر هم مفید است. دمنوش زعفران خاصیت ضدافسردگی دارد به همین دلیل یک نوشیدنی نشاطآور و انرژیبخش برای کودکان و بزرگسالان محسوب میشود.
زعفران در بارداری؛ بخوریم یا نه؟!
زعفران حاوی مقادیر قابلتوجهی مواد مغذی است به همین دلیل مصرف آن برای مادران باردار فواید زیادی دارد. بااینحال دو اصل مهم را نباید نادیده گرفت. اول اینکه مصرف زعفران نباید بیشازحد مجاز باشد و دوم اینکه مصرف زعفران در هفتهها و ماههای اول بارداری ضرر دارد. خانمهای باردار پس از اتمام سه ماهه اول بارداری با خیال راحتتری میتوانند از زعفران برای درمان اختلالات خواب، بهبود خلقوخو، تنظیم هورمونها و… استفاده کنند. نوشیدنی شیر و زعفران، دمنوش و شربت زعفران هم جزو بهترین روشهای مصرف زعفران در بارداری هستند که در این مطلب روش تهیه آنها را با هم بررسی کردیم